Αθήνα, 30 Οκτωβρίου 2025
Σύμφωνα με την υπ’ αρ. 7/2021 γνωμοδότηση της ΑΠΔΠΧ:
• Η χορήγηση στους υποψηφίους των στοιχείων επικοινωνίας των μελών των Δικηγορικών Συλλόγων είναι αναγκαία, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν τις θέσεις και τις προτάσεις τους και τελικώς να επιλέξουν ποιους θα ψηφίσουν.
• Εφόσον δεν υπάρχει συγκατάθεση των μελών του ΔΣΑ για τη διαβίβαση των στοιχείων επικοινωνίας τους προς τους υποψηφίους, η νομιμότητα της διαβίβασης μπορεί να βασιστεί στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος για τη λειτουργία του Συλλόγου και τη διεξαγωγή των αρχαιρεσιών με τρόπο που να διασφαλίζει την προβολή των θέσεων όλων των υποψηφίων.
• Πριν από τη διαβίβαση των δεδομένων πρέπει να έχει παρασχεθεί από το Σύλλογο το δικαίωμα εναντίωσης (όπως ήδη συνέβη) και μετά τη διαβίβαση αυτών κάθε υποψήφιος (ως υπεύθυνος επεξεργασίας) πρέπει και ο ίδιος να ικανοποιεί το τυχόν δικαίωμα εναντίωσης.
Η γνωμοδότηση αυτή είναι ορθή.
Αν οι υποψήφιοι δεν είχαμε τη δυνατότητα να χρησιμοποιούμε τα στοιχεία επικοινωνίας των συναδέλφων μας για να επικοινωνούμε με «αυτούς που δεν ξέρουμε», σε έναν Σύλλογο 25.000 μελών οι μόνοι οι οποίοι θα είχαν πραγματική δυνατότητα εκλογής θα ήταν:
– είτε κομματικοί υποψήφιοι, που διαθέτουν οργανωμένες κατευθυνόμενες ψήφους,
– είτε υποψήφιοι που μπορούν να οργανώνουν ακριβοπληρωμένες καμπάνιες ή να απολαμβάνουν προνομιακής προβολής μέσω του Τύπου και των ΜΜΕ,
– είτε υποψήφιοι που τυγχάνουν «διάδοχοι», «μπροστινοί» ή «μεταβατικοί» κατεστημένων συνδικαλιστικών παραγόντων ή ομάδων,
– είτε παντελώς ακατάλληλοι υποψήφιοι που στερούνται βασικών ικανοτήτων διοίκησης και εκπροσώπησης, αλλά που λόγω ειδικών προσβάσεων μπορούν να κάνουν προσωπικές εξυπηρετήσεις και να χτίζουν μια κατά κυριολεξία εκλογική πελατεία.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι, κάθε φορά που πλησιάζουν πάσης φύσεως εκλογές, όσοι βασίζονται στα ανωτέρω προσπαθούν να απαξιώσουν την επικοινωνία με το σύνολο, ενώ συγχρόνως, έχοντας την εντύπωση ότι απευθύνονται σε αφελείς, δεν διστάζουν να φοράνε «προεκλογικά» κοστούμια ξένα στη συνήθη εμφάνισή τους, να «διαβάζουν» προτάσεις που εμφανώς τους έχουν εγχειρίσει άλλοι με ύφος που προδίδει ότι δεν καταλαβαίνουν καν τι λένε, να παριστάνουν ότι είναι «υπεράνω» κάθε προεκλογικής πρακτικής επειδή τάχα «ξεχωρίζουν» από τους άλλους, και κάθε μέρα που περνάει οι ίδιοι να κάνουν ακριβώς ό,τι είχαν δηλώσει ότι δεν θα έκαναν την προηγούμενη!
Σε ό,τι με αφορά, αυτονοήτως θα κάνω χρήση της ανωτέρω γνωμοδότησης της ΑΠΔΠΧ διότι δεν δέχομαι να εκλεγώ Πρόεδρος του ΔΣΑ μόνο με τις ψήφους των συναδέλφων που με γνωρίζουν και με εκτιμούν προσωπικά, ακόμα και αν αυτές πιθανώς αρκούσαν, διότι ο Πρόεδρος του ΔΣΑ πρέπει να είναι πρόεδρος όλων των δικηγόρων, όχι πρόεδρος «φίλων» και «γνωστών».
Επίσης, στον 16σέλιδο ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΘΗΤΕΙΑΣ που δημοσίευσα προ ολίγων ημερών, συνειδητά δεν έκανα απολύτως καμία αναφορά στην επίλυση προσωπικών θεμάτων συναδέλφων, γιατί πιστεύω ότι η εκμετάλλευση της ανθρώπινης ανάγκης ή του ανθρώπινου πόνου ή της αυθόρμητης έκφρασης ευγνωμοσύνης για προεκλογικούς σκοπούς είναι συνδικαλισμός του αισχίστου είδους, που τουλάχιστον εμένα με ντροπιάζει, πρώτα και πάνω απ’ όλα ως άνθρωπο.
Αλίμονο, ειδικά στην περίοδο που διανύουμε, αν ψηφίζουμε κάποιον μόνο από «υποχρέωση» (και όχι με κριτήριο το έργο, τις θέσεις, τις προτάσεις, την καταλληλότητα να προεδρεύει στο ΔΣΑ και στην Ολομέλεια), σε τι εκπροσώπηση θα οδηγηθούμε για μια ολόκληρη τετραετία και ποια θα είναι η κατάσταση του σώματος μετά από αυτή…
Επειδή, ωστόσο, πιστεύω συγχρόνως ότι, παράλληλα με την ανάγκη επικοινωνίας των υποψηφιοτήτων μας στο σύνολο, χρειάζεται ένας ηθικοπολιτικός αυτοπεριορισμός ώστε, πέρα από τους όρους που έθεσε η ΑΠΔΠΧ, οι ίδιοι να μεριμνάμε περαιτέρω για τη ΜΗ ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΔΥΝΑΤΗΣ ΟΧΛΗΣΗΣ, σε ό,τι με αφορά -κάνοντας και τη δική μου αυτοκριτική για προηγούμενες εκλογές- αποφάσισα να χρησιμοποιήσω τα στοιχεία επικοινωνίας των συναδέλφων ως εξής:
✅ Δεν θα στείλω καθόλου SMS με την πεποίθηση ότι αρκεί το EMAIL, καθώς:
– το SMS είναι πιο ενοχλητικό από το EMAIL,
– μέσω EMAIL μπορεί κάποιος να αποστείλει πολύ πιο αναλυτικά και ουσιαστικά μηνύματα,
– όποιος δεν ενδιαφέρεται καν να ενημερωθεί γιατί έχει ήδη επιλέξει να ψηφίσει άλλον υποψήφιο, δεν χρειάζεται καν να τα ανοίξει, απλά τα διαγράφει, όπως όλοι καθημερινά πράττουμε με δεκάδες άλλα.
✅ Στους συναδέλφους που γνωρίζω και επικοινωνώ απευθείας είτε δια ζώσης είτε τηλεφωνικά είτε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προφανώς δεν χρειάζεται να στείλω ούτε EMAIL.
✅ Τηλεφωνικά θα επικοινωνήσω αποκλειστικά και μόνο με συναδέλφους με τους οποίους έχουμε συμπέσει σε διάφορες δράσεις την τελευταία τετραετία, πλην όμως δεν έχουμε επικοινωνία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εκτιμώντας ότι η τηλεφωνική κλήση είναι η βαρύτερη μορφή προεκλογικής όχλησης και ως τέτοια δεν πρέπει ούτε ωφελεί να γίνεται άσκοπα σε «αγνώστους».
✅ Στους συναδέλφους που ήδη ενημέρωσα για την υποψηφιότητά μου αλλά για οποιονδήποτε λόγο δεν ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση επικοινωνίας, δεν θα τους οχλήσω ξανά με κανέναν τρόπο, με την πεποίθηση ότι αν οι ίδιοι το επιθυμούν, θα επικοινωνήσουν εκείνοι μαζί μου κάποια στιγμή μέχρι τις εκλογές για ό,τι ενδεχομένως θα ήθελαν να συζητήσουμε.
✅ Δεν θα τυπώσω προεκλογικό υλικό ούτε θα κάνω ταχυδρομικές αποστολές «επειδή» όπως έλεγαν οι παλιοί «το έντυπο μένει». Μια αφίσα μόνο, επειδή κατά καιρούς με συναντούν συνάδελφοι που μου λένε ότι έχουν ακούσει για εμένα, αλλά δεν ήξεραν ποιος είμαι φυσιογνωμικά (και αυτό ακόμα το θεωρώ υπερβολή). Δεν υπάρχει κανένας λόγος να ξοδεύουμε άσκοπα χρήματα που δεν μας περισσεύουν ούτε να σκοτώνουμε δεντράκια για χαρτιά που σε λίγες εβδομάδες θα καταλήξουν στον κάλαθο των αχρήστων. Δεν είμαστε στη δεκαετία του ’80. Εν έτει 2025, με το σύνολο των δικηγόρων, ακόμη και των μεγαλύτερων σε ηλικία, να έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο ως μέσο δουλειάς, καθένας μπορεί ευχερώς να ενημερωθεί, αν το επιθυμεί, είτε από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είτε από την ιστοσελίδα του υποψηφίου, είτε από την αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων (EMAIL).
Κλείνοντας, επειδή στο επίπεδο των Συνδυασμών, οι υποψήφιοι Σύμβουλοι πιθανόν να πλησιάζουν τους τριακόσιους (!) και προκειμένου να μη γίνει χαοτική η κατάσταση, ζητώ από τον ανεξάρτητο συνδυασμό «ΝΕΑ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ – ΕΜΠΡΑΚΤΑ ΔΙΠΛΑ ΣΤΟ ΔΙΚΗΓΟΡΟ» που στηρίζει την υποψηφιότητά μου και προτείνω και σε όλους τους άλλους συνδυασμούς, η χρήση των στοιχείων επικοινωνίας να γίνεται κεντρικά σε επίπεδο συνδυασμού και όχι ατομικά από κάθε υποψήφιο Σύμβουλο. Για την ενημέρωση του σώματος αρκεί π.χ. ένα email από κάθε συνδυασμό με τα στοιχεία, τις θέσεις, κλπ, όλων των υποψηφίων Συμβούλων που τον απαρτίζουν, γιατί αν αρχίσει κάθε υποψήφιος Σύμβουλος να κάνει ατομικά αποστολές, φοβάμαι ότι στο τέλος οι συνάδελφοι δεν θα επιθυμούν ή δεν θα είναι αντικειμενικά σε θέση να ασχοληθούν με κανέναν μας.
Σεβαστή βεβαίως κάθε αντίθετη άποψη.
Με εκτίμηση,
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΠ. ΜΑΝΤΖΟΥΤΣΟΣ
Δικηγόρος – Διδάκτωρ Νομικής ΕΚΠΑ
Σύμβουλος, τ. Αντιπρόεδρος ΔΣΑ
Ανεξάρτητος υποψήφιος Πρόεδρος ΔΣΑ